सरकारले संसदमा प्रस्तुत गरेको मदन भण्डारी विज्ञान तथा प्रविधि विश्वविद्यालय विधेयक २०७६ माथि सत्ता र प्रतिपक्षी दलका सांसदहरुले नै त्यसको औचित्यतामाथि गम्भीर प्रश्न उठाएका छन्।
शिक्षामन्त्री गिरिराजमणी पोखरेलले विधेयकमाथि विचार गरियोस् भन्ने प्रस्तावमाथिको सामान्य छलफलमा भाग लिँदै प्रमुख प्रतिपक्षी दल नेपाली कांग्रेसका नेता एवं सांसद प्रदिप गिरिले विगतमा राजा, महाराजाको नाममा विश्वविद्यालय खोल्न हुने मदन भण्डारीको नाममा किन नहुने भन्ने मानसिकताबाट विधेयक ल्याइएको हो भनि प्रश्न गरे।
उनले अहिले पनि नेपालमा उपलब्ध प्लम्बरहरु नेपाली नभएर भारतको उडिसाबाट आउँने गरेको बताउँदै विश्वलाई काम लाग्ने भन्दा पनि विश्वभर रोजगारीका लागि गएका नेपाली फर्काउने योजनासहितको सरकारी नीति तथा कार्यक्रम र कानून बनाउन सझुाव दिए।
सांसद गिरिले विधेयकमाथिको छलफलमा व्यक्त गरेका विचारः
सभामुख महोदय,
एउटा अन्तरालपछि एउटा नयाँ विश्वविद्यालयको परिकल्पनाकासाथ यो विधेयक आएको छ। यो विधेयक प्रस्तुत गर्ने मन्त्रीज्यू शिक्षाको महत्व र समस्याबाट प्रसस्तै जानकार हुनुहुन्छ भन्ने मैले विश्वास राखेको छु।
अहिले सत्तापक्षबाटै दुई जना माननीयले सार्थक दुइटा प्रश्न उठाउनु भएको छ। एक शब्दमा माननीय रामकुमारी (झाँक्री)ले भन्नु भयोः यो कस्तो विद्यालय? यत्ति हो प्रमुख प्रश्न।
त्यसैगरी सत्तापक्षकै प्रमुख सचेतकले भन्नु भयो, यो मात्रात्मक परिवर्तन हो कि गुणात्मक? यी दुई प्रश्नलाई मनन् गर्नु भयो भने, स्वयं शिक्षामन्त्रीजीले बुझ्नु हुने छ यस विधेयकले थुप्रो परिस्कारको र परिमार्जनको दिशा देखाएको छ।
उपर्युक्त दुई आपत्तिमै टेकेर म के भन्दै छु भने, के यस नेपालमा कुनै जमानामा राजा त्रिभुवनको नाउँमा विश्वविद्यालय, महेन्द्रको नाउँमा विश्वविद्यालय, पछि आएर बी.पी कोइरालाको नाउँमा, गिरिजाबाबुको नाउँमा, सबैको नाउँमा हुने मदन भण्डारीको नाउँमा किन नहुने भनेको भए एकदमै स्वागत योग्य छ। होइन भने, अहिले देश, काल, परिस्थिति बदलिएको खण्डमा मुलुकमा झण्डै झण्डै गुणात्मक परिवर्तन आएको छ भन्ने मान्यता राख्ने साथीहरु यहाँ प्रसस्त रहनु भएको छ। के यसबाट गणात्मक परिवर्तन हुन्छ त?
विश्वविद्यालयको नाम राखिएको छ, विज्ञान र प्रविधि। प्रविधि कस्तो महत्वपूर्ण हो त्यो सैद्धान्तिक कुरा होइन हामीले भोगेको कुरा हो।
प्रत्येक नेपालीलाई घर बनाउँने हतारो छ। सके काठमाडौंमा नभए मोफसलमा। अचेल घर बनाउँदा आधुनिक ढंगको घर बनाइन्छ। ट्वाइलेट, बाथरुम घरभित्रै बनाइन्छ। त्यो ट्वाइलेट, बाथरुम बनाउने मान्छेलाई प्लम्बर भनिन्छ।
नेपालको काठमाडौंमा सर्भे गराउँनुहोस् कति प्लम्बर नेपालीहरु काम गर्छन्? म प्रान्त नै भनिदिन्छु, ज्यादा मात्रमा प्लम्बर भारतमात्र होइन, उडिसाबाट आउँछन्।
त्यसैले प्रविधिमा ध्यान दिँदाखेरि आज हाम्रो रोजगारलाई हरण बाहिरका मानिसहरुले गरिराखेकोमा विश्वविद्यालयस्तरको प्रविधि नपढाउँनुहोस्। अन्तर्राष्ट्रियस्तरको नपढाउँनुहोस्।
यहाँ लेखिएको छ, विश्वलाई काम लाग्ने। अरे विश्वलाई त हाम्रा दाजुभाईहरु काम लागेकै छन्। ५० लाख गइसके। तिनलाई नेपाल ल्याउने काम गर्नुहोस्। यहाँ तपाईले साना शहरमा, गाउँमा आवश्यकता हुने लघु उद्योग चलाउन सक्ने प्रविधिलाई जोड दिनुहोस्। विश्वविद्यालयले गर्न सक्छ।
त्यसका लागि यो मानवशास्त्र, समाजाशास्त्रको मोह छोड्नु पर्छ र अमेरिका र हिन्दुस्तानमा भएका आइआइटीबाट शिक्षा ग्रहण गरेर मानविकी पढाउँनै हुँदैन भन्ने छैन तर, त्यो मानविकीलाई एउटा प्रविधिले बुझ्नु पर्ने विचारले त्यसलाई अगाडि बढाउनु पर्छ भन्ने मेरो अनुरोध छ।
धन्यवाद।
प्रकाशित मिति: सोमबार, भदौ २, २०७६
प्रतिक्रिया दिनुहोस्
साताको लोकप्रीय