अर्थमन्त्री युवराज खतिवडाले सबै चालु खर्च साधारण खच र सबै पूँजीगत खर्च विकास खर्च भन्ने बुझाई नै गलत भएको दाबी गरेका छन्। सरकारको आगामी आर्थिक वर्षको बजेटमा २३ प्रतिशतको हाराहारीमा मात्रै पूँजीगत अर्थात विकास खर्च तथा बाँकी रकम चालु अर्थात साधारण खर्च विनियोजन गरिएको भन्दै प्रमुख प्रतिपक्षी दलका सांसदहरुले यस्तो विनियोजनले संमृद्धि नआउँने धारणा राखेपछि मन्त्री खतिवडाले यस्तो जवाफ दिएका हुन्। जेठ १९ गतेदेखि प्रतिनिधि सभामा चलेको बजेटमाथिको छलफलका प्रश्नको जवाफ दिने क्रममा बिहीबार मन्त्री खतिवडाले भने, ‘सबै चालू खर्च साधारण खर्च होइन र सबै पूँजीगत खर्च विकास खर्च होइन। यसलाई यसरी नबुझौँ। विद्यार्थीको लागि पुस्तक वितरण, स्वास्थ्यको औषधीको खर्च पनि चालु खर्च भएपनि यसले मानव संसाधान विकास र उत्पादन बृद्धि गरी मानविय र भौतिक पूँजी विकास गर्न सहयोग गर्छ।’ संघीयताको भावना अनुरुप बजेट विनियोजन नभएको भन्ने विषयमा उनले प्रतिवाद गर्दै वित्तिय संघीयता सम्बन्धी कतिपय कानुन बन्न बाँकी रहेको अवस्थाामा प्रदेश र स्थानीय तहमा जाने बजेट अनुपातलाई सन्तुलन गरी विनियोजन गरिएको दाबी पनि गरे। राजस्वबाट संकलित रकम साधारण तर्फ खर्चगरी ठूलो मात्रामा वैदेशिक ऋण र अनुदानमा बजेट निर्भर भएको भन्ने विपक्षीहरुको टिप्पणीप्रति उनले समय ६८ प्रतिशत पुगेको बैदेशिक ऋण अहिले ३० प्रतिशतमा सिमित हुनलाई नकरात्मक रुपमा लिन नहुने तर्क गरे। विभिन्न कालखण्डमा करिब ४ खर्बको बहुबर्षीय आयोजना ठेक्का लगाउने निर्णयसहित करिब १२ खर्बका रुपैयाँ बराबरको आयोजनाको दायित्व संघकै भएको अवस्थामा त्यसको सन्तुलनका लागि पनि केन्द्रमा बढि बजेट हुनु स्वभाविक भएको बताए। ‘कि त संघले यो दायित्व पनि प्रदेश र स्थानीय तहलाई बाँड्नु पर्यो त्यो नभए दायित्व केन्द्रले लिँदा प्रश्न उठाउनु उपयुक्त होइन,’ उनले भने। सरकारको बजेटलाई ‘यो त जम्मा दोस्रो वर्षको बजेट हो’ भन्दै उनले आगामी दिनमा यसका सकरात्मक पक्ष बाहिर आउने दाबी पनि गरे। चालु र पूँजीगत खर्चको विषयमा बुझाइको समस्याको कारण पनि कृषिमा दिने अनुदान, मलको अनुदान वा प्राविधिकलाई दिने खर्च पनि चालु खर्च नै भएपनि यो खर्चले कृषि उत्पादन बृद्धि गर्ने बताए। गाउँलाई विर्सिएर शहर केन्द्रीत बजेट ल्याएको दलीत तथा सिमान्तकृत जनताको पक्षमा बजेट कार्यक्रम नभएको भन्ने आरोपको खण्डन गर्दै आफूले तत्कालिन मनमोहन अधिकारी नेतृत्वको ०५१ सालको बजेटले सुरु गरेका लोककल्याणकारी कार्यक्रम त्यहि पार्टी सरकारका पालमा विर्सने कुरै नभएको बताए। सामाजिक सुरक्षा भत्ता अन्तरगत बृद्धभत्तामा हालको उमेर घटाएर दुर्गम र विपन्न समुदायलाई लाभान्वित हुने गरी सुधार गर्न दिएको सुझावप्रति उनले ५१ सालमा ७५ वर्षका लागि १ सय रुपैयाँ दिने निर्णय हुँदा औषत आयु ५९ वर्ष भएको तर, अहिले औषत आयु ७१ वर्ष पुगेको अवस्थामा उमेरको विवाद अहिले किन भनि प्रतिप्रश्न गरे। त्यतिमात्र होइन, उनले यो प्रश्न ५१ सालमा किन गरिएन भन्ने प्रश्न गरेपछि कांग्रेस सांसद पार्वता डिसी चौधरीले अब म २५ वर्ष अघिको संसदमा प्रश्न गर्न कसरी जाउँ भनि थप स्पष्टिकरण मागेकी थिइन्। प्रदिप गिरिले शहर केन्द्रीत बजेटको विषयमा उठाएको प्रश्नको जवाफमा उनले अबको ३० वर्षपछि एशियाको ९५ प्रतिशत शहरवासी हुने सर्वेक्षणले देखाएको बताउँदै नेपालमा पनि हामीले गाउँलाई नगरपालिका घोषणाको होडबाडी गरेको र शहरीकरणको अवधारणा गलत नभएको जवाफ दिए। गगन थापाले यो बजेटका कारण सांसद भएर खुशी हुने कि नागरिक भएर दुःखी हुने भनि गरेको प्रश्नप्रति लक्षित गर्दै उनले भने, ‘कोही खुशी छैनन् भन्नेमा कोही कोही खुशी हुन सक्नु भएन छ आगामी वर्ष सबैलाई खुशी पार्ने सरकारको सोच छ।’ आर्थिक बृद्धि ८.५ प्रतिशत लक्ष्य राख्ने कुरा अस्वभाविक लाग्नु स्वभाविक भएको बताउँदै तर, संघको बजेट, प्रदेश र स्थानीय तहको बजेट सबै जोड्दा साढे १७ खर्ब भन्दा माथि हुने र त्यो बजेट परिचालनबाट लक्ष्य हाँसिल कठिन नभएको दाबी उनले गरे। पाँच लाख रोजगारी श्रृजना गर्ने गतवर्षको सरकारको घोषणामा के कति प्रगति भयो भन्ने तथ्यांक अहिले आइनसकेपनि आर्थिक बृद्धिदर हाँसिल गर्दा एक प्रतिशमा आधा प्रतिशत रोजगारीको श्रृजना हुने बताउँदै सरदरमा ८ प्रतिशत आर्थिक बृद्धिदर हुँदा ४ लाख रोजगारीको श्रृजना हुने कुरा ठूलो नभएको बताए। ‘प्रधानमन्त्री स्वरोजगार कार्यक्रममा एक लाख थप हुँदा पाँच लाखलाई रोजगारी असम्भव छैन,’ उनले भने। वैदेशिक व्यापार घाटाको विषयमा निर्माण सामाग्रीमा आत्मनिर्भर भएको अवस्थामा आगामी वर्षदेखि विद्युत आयात गर्नु नपर्दा पनि व्यापार घाटा कम गर्न ठूलो मद्दत पुग्ने अपेक्षा गरेको उनले बताए। पुरक प्रश्नको जवाफमा दिने क्रममा कांग्रेस नेता मीनेन्द्रप्रसाद रिजालले बजेटको अनुसूचि १ र २ मा उल्लेखित तथ्याङक त्रुटिपूर्ण भएकोमा मन्त्रीले जवाफ नदिएको भनेपछि मन्त्री खतिवडाले पहिलो अनुसूचिमा जस्तै ‘भवितव्यमा परेर भएको त्रुटि’ दोस्रामा पनि भएको भन्दै सच्याइसकिएको जानकारी दिएका थिए।