पूर्वराजा ज्ञानेन्द्र शाहका समर्थकहरुले मुलुकमा राजतन्त्रको पुनर्बहाली र हिन्दुराज्य स्थापनाको नारा लिएर शुक्रबार राजधानीमा विरोध प्रदर्शनको आयोजना गरेका थिए।

अर्कोतर्फ प्रमुख प्रतिपक्षी दल लगायतको समाजवादी मोर्चा नेपालले पनि कार्यक्रम जुधाएपछि जिल्ला प्रशासन कार्यालयले पूर्वराजावादीहरुलाई तीनकुने र मोर्चालाई भृकुटीमण्डपमा कार्यक्रम गर्न स्थान तोकिदिएको थियो।
जसअनुसार, प्रहरी प्रशासनले शान्ति सुरक्षाका लागि आवश्यक तयारी पनि गरेको थियो।

लोकतान्त्रिक शासन व्यवस्थामा जुनसुकै विषयमा जुनसुकै पक्षले पनि आफ्ना असन्तुष्टिका स्वरहरु सदनदेखि सडकसम्मै बुलन्द गर्न पाउँछ र गर्न दिनु पनि पर्छ।

तर, त्यी विरोधका आवाजहरु संविधान, कानून र स्थापित मान्यताको परिधिभित्र रहेर गरिनु पर्दछ, यदि कसैले त्यो राज्यमा बसेर त्यहाँको ऐन कानून मान्दछ भने।

आधुनिक सभ्य समाजमा यदि कसैले कुनै शासन व्यवस्था मन पराएन भने त्यसको विकल्प खोज्न नपाउँने भन्ने हुँदैन। तर, त्यो बैधानिक बाटोबाट अर्थात आवधिक निर्वाचन परिणामको माध्यमबाट खोज्ने कि अवैधानिक र अराजकताको माध्यमबाट भन्ने मात्र हो।

वैधानिक बाटोबाट राजसंस्था र हिन्दु राज्यको स्थापना गर्ने लक्ष्य लिएर अघि बढेको पूर्वपञ्च र दरबारियाहरुको बाहुल्यता रहेको राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टीले गत निर्वाचनमा ६ लाख पनि मत नपाएपछि पूर्वराजा ज्ञानेन्द्रले आफ्नो पुनरागमनको यात्राको सारथी राष्ट्रिय पञ्चायतका अन्तिम अध्यक्ष नवराज सुवेदी भन्दा पनि बैंक ठग दुर्गा प्रसाईलाई विश्वासका साथ जिम्मा दिए।

जसको कारण शुक्रबार वर्तमान शासन व्यवस्थाबाट आजित बन्दै करिब दुई दशकअघि चिहानमा गाडिएको राजतन्त्रको अस्तिपञ्जरले पो पार लगाउला कि भन्दै आजको विरोध प्रदर्शनमा राम्रै उपस्थिति जनाएका पनि थिए।

तर, अमुक व्यवसाय संचालनको नाउँमा बैंकबाट अरबौँ रुपैयाँ लोन लिएर त्यसको भुक्तानी गर्नेबेलामा बैंक संचालक र प्रबन्धकहरुलाई नै कालोमोसो दल्ने दस्ता तयार गर्दै सर्वसाधारण जनतालाई आफूले लिएको ऋण तिर्नु पर्दैन भन्दै सडकमा उतार्ने प्रसाईका कारण पूर्वराजावादीहरुको आन्दोलनमाथि ठूलो प्रश्नचिन्ह खडा भएको छ।

राजनीतिको र समेत नजानेका नैतिकता र इमान्दारितासँग कुनै आइनो, साइनो त के, सानो अंश र हंस समेत नभएका प्रसाईका कारण काठमाडौंको तीनकुने र आसपासका क्षेत्र अराजकताको सिमा पारगर्दै रणमैदानमा परिणत भयो।
विरोध सभामा उपस्थित कतिपयका लागि राजसंस्था र हिन्दु धर्म मुद्दा जीवनमरणको सवालसँग पनि जोडिएको थियो होला। तर, त्यो सभा सुरु हुन नपाउँदै आन्दोलनको तथाकथित जनकमाण्डर घोषित प्रसाईका कारण उपत्यकाभित्र ठूलो दुर्घना हुनबाट जोगियो।

त्यो हो, जब कार्यक्रममा सहभागी हुन स्वस्फूर्त अथवा अरु माध्यमबाट सहभागीहरु सडकमा आउँदैथिए, एकाएक मनोज गजुरेलको व्यंग्यात्मक भाषामा ‘लोन लि खा’ प्रसाई गाडीमा हुईकिँदै आए। कार्यक्रम स्थलमा सहभागी हुनुको साटो आफैँले गाडी चलाउँदै वानेश्वरपश्चिमतिर प्रवेश निषेधको घेरा बनाएर उभिएका सुरक्षाकर्मीमाथि जाइलागे।

आफ्नै गाडीभित्र युट्युवरलाई राखेर आएका प्रसाईले बाहिर रहेका सहभागीलाई आओ, आओ भन्दै गाडी यसरी हुँइक्याए, मानौँ त्यो आज भन्दा करिब ३५ वर्षअघि चीनको तियानमेनस्क्वायरमा उपस्थित आन्दोलनकारी विद्यार्थीहरुको भिडमाथि चिनियाँ प्रहरी प्रशासनले ट्यांकर नै गुडाएर मारिदिएको थियो।

त्यही घटनालाई बिर्साउनेगरी उनले प्रहरीको घेरा तोड्दै अगाडि बढ्दा यदि त्यहाँ उभिएका प्रहरीले अनपेक्षित रुपमा अगाडि बढेका प्रसाईको पागलपनलाई बुझ्न नसकेको भए सायद, उनीहरुमध्ये कतिपय प्रसाईको गाडीको चक्कामुनी पेलिएर ठूलो दुर्घटनामा पर्न सक्ने थिए होला।

धन्य, प्रहरीले संयमता अपनाउँदै पागलपनमा चलाएको गाडीलाई बाटो छोड्दै साइडबाट रोक्ने प्रयास गरे।
यदि सुरक्षाकर्मीले तत्काल सोच्न भ्याएको भए, साइडबाट उनको गाडीको सीसामा लाठी बर्साउनुको सट्टा एउटा मात्रै टायरमा गोली हानेर पञ्चर बनाइदिएको भए पनि हुने थियो होला। तर, ठेलमठेलको स्थितिमा निषेधित क्षेत्र तोड्न प्रयासरत भिडलाई तितरबितर पार्न प्रहरीले लाठी, टियर ग्याँस र पानीको फोहोरा प्रयोग गर्यो र उनीहरु केही पछि हटे।

तर, राजतन्त्रको नारा लिएर अराजकताको दुषित पोखरीमा आहाल बस्न पुगेको अनियन्त्रित भिडले तीनकुनेका केही घरमा ढुंगामुडा मात्रै गरेनन्। नजिकै रहेको कान्तिपुर टेलिभिजनको कार्यालय र अन्नपूर्ण मिडिया हाउस ढुंगा हन्दै सर्वसाधारणको घरमा तोडफोड आगजनी गरेर ध्वस्त पारिदिए।

स्थिति नियन्त्रणमा लिन प्रहरी परिचालन भएपनि झण्डैझण्डै तितरबितरको अवस्थामा पुगेको भिडको केही समूहले नेकपा एकीकृत समाजवादीको कार्यालयमा तोडफोड र आगजनी गर्दै नेकपा माओवादी केन्द्रको कार्यालयसम्मै धावा बोले। त्यतिमात्रै नभएर कोटेश्वरस्थित भाटभटेनीमा लुटपाट गर्दै तोडफोड गरेपछि जिल्ला प्रशासनले कोटेश्वर, तिनकुने क्षेत्रमा अहिले कफ्यू आदेश जारी गर्नु परेको छ।

अब प्रश्न उठ्छ, यी सबै घटनाको दोषी को हो? जिम्मेवारी कसले लिन्छ? राष्ट्रिय पञ्चायतको अध्यक्ष भएर पनि व्यवस्था जोगाउन नसक्ने नवराज सुवेदी कि बैंकको अरबौँ रुपैयाँ ऋण लिएर नतिर्ने लोन लि खा प्रसाई? सतिदेवीको लास बोकेर हिँडेजस्तो भान गर्ने पूर्व पञ्चहरुका पार्टी राप्रपा नेतृत्व कि त्यो लासबाट डङडङ्गी गनाएर रछ्यानमा फालिएको मृतघोषित राजसंस्थाको नायक ज्ञानेन्द्रले?

हामी भन्छौँ, यो अराजक स्थितिको सम्पूर्ण जिम्मा ज्ञानेन्द्रले नै लिनु पर्छ। किन भने, जतिबेला उनी देशको शासनसत्ता कब्जा गर्दै निरंकुशताको शासन चलाउँदै थिए, त्यतिबेला पनि सर्वसाधारण जनतामाथि निर्मम दमनको प्रयास गरेकै थिए।

भलै त्यो विफल भएपछि आजभन्दा १५ वर्षअघि जनताको सार्वभौमसत्ता सम्पन्न संविधान सभाले गरेको ऐतिहासिक घोषणालाई स्वीकार गर्दै तत्कालीन सरकारका प्रतिनिधिहरुसँग आफू र आफ्नो परिवारलाई नेपालभित्रै बस्न र बन्द व्यवसाय गर्न दिन आग्रह गरेका थिए।

बदलतको भाव नराखी त्यतिबेलाको सरकारले उनलाई बस्ने स्थानमात्र होइन, पूर्व राष्ट्राध्यक्षको मान, सम्मानसहित एउटा स्थानमा बस्न दिएको हो। यो कुनै नेता वा दल विशेषले होइन। जनताको अभिमतबाट व्यक्त नयाँ शासन व्यवस्थाले गरेको थियो।

जसलाई उनले यतिका वर्षसम्म मन, बचन र कर्मले नभएपनि वाध्यताबस आवरणमा स्वीकार्दै आएका पनि थिए।
अहिले एकाएक जनतामा देखिएको शासकप्रतिको वितृष्णाको सानो झिल्कामा घ्यू छर्दै पुनः शासनसत्ता हत्याएर अर्को किसिमको निरंकुता लाद्ने दुस्प्रयास सुरु गरेका छन्।

यसका लागि पनि वर्तमान संविधान, कानून, राज्यसत्ताले उनलाई छुट दिन्छ कि दिन्न त्यो बेग्लै कुरा हो। तर, यदि उनले पुनः राजा भएर शासन सत्ता चलाउने धोको पालेर बसेका छन् भने, सार्वजनिक रुपमा भन्नु पर्छ, म अब यो संविधान, कानून र नियम केही मान्दिन।

त्यसपछि उनलाई गर्नु पर्ने कानूनी वा राजनीतिक उपचार राज्यले सके राज्यले नभए सात दशकदेखि लोकतान्त्रिक शासन व्यवस्था र सार्वभौमसत्ता सम्पन्न जनताको अधिकारका लागि संघर्ष गरेर आएका जनताले निर्णय गर्नेछन।

तर, त्यो भन्दा पहिले, उनी र उनका मतियारहरुलाई आज उपत्यकामा भएको उपद्रबको जिम्मेवारी लिन लगाउँदै विद्यमान कानून व्यवस्था बमोजिम कारबाहीको दायरामा ल्याउनु पर्दछ। यसअघि जति उनलाई जति छुट दिइयो, दिइयो, अब दिनु हुँदैन। चाहे, त्यसका लागि जस्तोसुकै परिणाम व्यहोर्नु किन नपरोस्, राज्यले खुट्टा कमाउनु हुँदैन। लोकतन्त्र भन्दा माथि कुनै तन्त्र, मन्त्र छैन।